Serveti Fünun Edebiyatı Tanzimat Edebiyatından sonra gelen bir Edebiyattır ve oluşumunu Tanzimat Edebiyatına borçludur. Aslında ikinci Tanzimat döneminin devamı niteliğindedir diyebiliriz. Bu yazımızda Serveti Fünun Edebiyatı, özellikleri ve Serveti Fünun dönemi sanatçıları hakkında bilgiler vereceğiz.
Serveti Fünun Edebiyatı (Edebiyatı Cedide)
Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanan genç sanatçılardan oluşan bu Edebiyat dönemi 1896 ile 1901 yılları arasında varlığını sürdürmüştür.
Aslında Servet-i Fünun Recaizade Mahmut Ekrem’in öğrencisi olan Ahmet İhsan Tokgöz’ün çıkardığı bir fen dergisinin ismidir.
Recaizade Mahmut Ekrem dergiyi bir Edebiyat dergisi hâline getirmeyi amaçlar. Bunun için Ahmet İhsan Tokgöz ile birlikte derginin yazı işleri müdürlüğüne Tevfik Fikret’i getirirler. Böylece 1896 yılında bu edebi topluluk oluşur. Topluluk kendilerini Edebiyat-ı Cedide yani Yeni Edebiyat olarak tanıtmıştır.
Serveti Fünun Edebiyatı 2. Abdülhamit Dönemi’nde oluşmuş ve sona ermiştir. Bu Edebiyat büyük ölçüde dönemin siyasal ve toplumsal şartlarından etkilenmiştir.
Zira İstibdat Dönemi denilen basın da dahil çeşitli alanlardaki baskı ve sansür döneminde doğmuş bir Edebiyattır. Bu nedenle sanatçılar toplumsal konulardan kopuk eserler üretmiştir.
1901 yılında Hüseyin Cahit Yalçın’ın Edebiyat ve Hukuk adlı makalesinden dolayı 2. Abdülhamit yönetimi tarafından dergi kapatılmıştır. Bunun sonucu olarak da topluluk dağıtılmıştır.
Serveti Fünun Dönemi Özellikleri – Maddeler Halinde
Sertifünun Dönemi’ni kısaca maddeler hâlinde özetleyelim:
- Serveti Fünun Dönemi sanatçıları Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanmışlardır.
- Serveti Fünun 2. Abdülhamit’in baskısı altında gelişmiş bir Edebiyattır. Karamsarlık, umutsuzluk, bunalım bu döneme aittir.
- Serveti Fünuncuların Fransızca başta olmak üzere Batı dillerini bilmeleri Batı Edebiyatıyla güçlü bir bağ kurmalarını kolaylaştırmıştır.
- Serveti Fünun Edebiyatçıları etkinliklerini Tevfik Fikret başkanlığında gerçekleştirmişlerdir.
- Bu dönem gazetecilikten dergiciliğe geçilen bir dönemdir.
- Serveti Fünuncular eserlerinde toplumsal faydayı değil estetik zevki öne çıkarmışlardır.
- Tanzimat’ın hedef olarak benimsediği dilde sadeleşme unutulmuş, tersine daha sanatlı, ağır bir dil kullanılmıştır.
- Sanat sanat içindir anlayışını benimsemişlerdir.
- Dili oldukça ağır ve ağdalıdır.
Serveti Fünun Dönemi Sanatçıları
Serveti Fünun Edebiyatında yer alan sanatçılar ise şu şekildedir:
- Tevfik Fikret
- Cenap Şahabettin
- Hüseyin Siret
- Ali Ekrem
- Ahmet Hikmet
- Celal Sahir
- Süleyman Nazif
- Hüseyin Suat
- Halit Ziya Uşaklıgil
- Mehmet Rauf
- Hüseyin Cahit Yalçın
- Ahmet Hikmet Müftüoğlu
- Süleyman Nazif
- Ahmet Şuayb
- Faik Ali Ozansoy
Yazı Önerisi: